Celalettin Can, Adli tıp raporuyla da belirlenmiş ciddi sağlık sorunlarına rağmen 75 gündür hapishanede tutuluyor.
Hasta mahpus Celalettin Can’ın serbest bırakılması için İstanbul Beyoğlu’ndaki İnsan Hakları Derneği (İHD) Şubesi’nin bulunduğu sokağında açıklama yapan 78’liler Girişimi üyeleri, Adalet Bakanı’na, “Celalettin Can ve tüm mahkûmların denetimli serbestlik ve kazanılmış tüm haklarının kullandırılması için gerekli girişimleri yapın” diye seslendi.
Gazeteci, yazar, hak savunucusu, sosyalist ve aynı zamanda 78’liler Girişimi’nin de kurucularından olan Can, 31 Ağustos 2023’ten bu yana tutuklu.
“Medya da saldırı altında”
78’liler Girişimi ve hak savunucularının açıklamasından öne çıkanlar şöyle:
*Celalettin Can’ın 31 Ağustos’ta infazının gerçekleştiği günden bugüne 5275 Sayılı Kanunun 89/3 Maddesi kapsamında “Denetimli Serbestlik Hakkı” oluşmuşken, “iyi hali olmadığı”gerekçesiyle bu haktan yararlanması engellenerek, hak gaspına uğratılmıştır.
*Celalettin Can, Adli tıp raporuyla da belirlenmiş ciddi sağlık sorunlarına rağmen 75 gündür hukuksuz şekilde cezaevinde tutulmaktadır.
*Artık bilelim ki; Celalettin Can‘ın hapishaneye konması, kimin darbeci ve darbelerden yana olduğunun açık ölçüsüdür. Celalettin Can’ı hapishanede tutarak, bu tutumla, bu yalanlarla darbeciliğe karşı olunmaz.
*Celalettin Can’ın hapishanede hukuksuzca tutulması, sistemin artık kırıntısına bile katlanamadığı demokratik, özgür medyaya karanlık bir saldırıdır.
“Hep genç kaldı”
*Celalettin Can, sadece bir gazeteci mi? Kuşkusuz gazetecidir ama aynı zamanda özgürlük ve eşitlik için yaşama dair tarihsel sürecin hafıza taşıyıcısıdır.
*Celalettin Can, 1980 Askeri darbesinden önce genç bir devrimciydi. Ömrünün yirmi yılını farklı zindanlarda geçiren, şimdi de hala bir genç gibi ömründe eksik bıraktığını düşündüğü uzun bir yolu koşuyor. Hep genç kaldı dememiz ondandır.
*O, bu koşusunda gerçekleri dillendirirken söylediklerinden, tutumundan rahatsız olanlar O’nu ilerleyen yaşı ve kalıcı rahatsızlıklarına karşın esaretle yalıtmaya çalışıyorlar.
“Mücadeleye adanmış bir hayatı koşuyor”
*Yanıldıkları bir şey var. Toprağın altındaki yoldaşlarına borcu olduğunu hiç unutmayan bir mücadele insanı Celalettin Can’ı tanımıyorlar. Nefes nefese de olsa mücadeleye adanmış bir hayatı koşuyor.
*Celalettin Can, uzun zamandır kamuoyunda “78’liler Sözcüsü” olarak tanınmaktadır. Ama O sadece bir sözcü değildir. 68’lilerin espriyle “küçük kardeş” diye andıkları, 78’lilerin özgürlük ve demokrasi mücadelesinin, 70’li yılların ortalarından başlayarak canlı tanığı ve öznelerinden biridir.
*Celalettin Can, Ortaöğrenim süreçlerinde Victor Hugo’nun “Sefiller”iyle başladığı klasikleri okuyarak sürdürdüğü insan ve toplumları tanıma ve anlama çabası içinde Üniversiteye başladı.
*1974 yılında İstanbul Siyasal Bilgiler Fakültesini kazanmasıyla birlikte, dönemin toplumsal hareketleriyle tanıştığını tarifler hep.
*Siyasi tercihlerini belirlemede Dersimli bir Kürt olmasının, Alevi olmasının rolünü hep önemseyerek anlatan Can; Denizlerin, Mahirlerin, İboların yolundan, siyasi ataklıklarından çok etkilendiğini eksik etmedi konuşmalarında. “Onlar bir ateş yaktı, biz o ateşten çok etkilendik” sözü uzun bir öykü gibi yürüdüğü yolunu, sonrası yaşamını belirledi. Yazılıdır çoğu kitaplarda Can’ın hayatı.
*Yaşanan bu hayatı anlattığı yazılarından dolayı “Vazgeçmiyor!” diyor muktedirler. Ancak biz arkadaşları biliyoruz ki, Celalettin Can’ı esaret altında tutarak yıldıramazsınız.
*Çıkınca, hayatta kalmasında yitirdiği kardeşlerine, yoldaşlarına borçlu saydı kendini hep. “Bizim kuşak çok ağır bedeller ödedi diyerek, yaşanmışlıkları mutlaka konuşmamız ve yüzleşmemiz gerekir diyerek sürdürdü mücadelesini.
*Tarihi güncelleme düşüncesiyle yok sayılan, yitik denilen bir kuşağın var olduğunu anlatma çabasıyla, başlangıçta az sayıdaki arkadaşıyla, kendi kuşağını 78’liler kuşağı diye isimlendirdi. 78’liler, hem kendi hakları hem toplumsal yüzleşme için mücadele ede ede çoğaldılar. 78’li olmak ve 78’lilerin yaşadıkları ile 78’lilerin bu toplumun yüz akı olduğu, antikapitalizmin-antiemperyalizmin en özlü anlatısı olduğu biliniyor artık.
*Celalettin Can, 1980-84 yılları arasında Diyarbakır 5 Nolu Askeri Cezaevinde yaşatılan zulmü açığa çıkarmak, adaleti sağlamak ve yüzleşme için kurulan Gerçekleri Araştırma ve Adalet Komisyonu’nun hem aktivisti, hem azimle ve sabırla koşturanı, vazgeçmeyenidir.
*“Duvarların dili olsa da konuşsa” dedikleri 5’no’lu Askeri Cezaevinde yaşanan suskunluğu, çığlığa dönüştürmede, kamuoyunun gündemine taşımada, Türkiye’nin en ağır ve sancılı sorunu olan Kürt meselesinin çözümünde en önemli hakikat ve yüzleşme olan vahşeti açığa çıkarmada yaptığı çalışmalarla 12 Eylül mahkum edilmeli, Kürtlerin ne yaşadığı bilinmeli diyerek kendi öz kaynaklarıyla komisyonların kurulmasına öncülük yaptı.
“Serbest bırakılma hakkını kazanmış olmasına rağmen bırakılmıyor”
*Uyku apnesi vardır. Bu nedenle cezaevinde rahatsızlanmıştır. Cezaevi doktorlarının kendisine uyku apnesi rahatsızlığının kalbini ciddi olarak etkilediği ve yaşamsal risk taşıdığı için ameliyat yapılması yönünde rapor verdiklerini belirtmiş olmaları, üstelik kazanılmış serbest bırakılma hakkına rağmen hâlâ serbest bırakılmamaktadır.
*Şurası açık ki, Adalet Bakanlığı ve Adalet Bakanlığına bağlı savcılıklar ile infaz kurumları, hukuku kendi tasarruflarınca uygulamakta, keyfi bir tutumla tutuklu ve mahkûmların haklarını görmezden gelmektedirler.
*Adalet Bakanlığına çağrımızdır: Celalettin Can ve tüm mahkûmların denetimli serbestlik ve kazanılmış tüm haklarının kullandırılması için gerekli girişimleri yapın! Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulunun hukuk dışı uygulamalarına son verilsin! Hukuksuzca cezaevinde tutulan Celalettin Can’ı serbest bırakın! Sağlık sorunu yaşayan tüm mahkûmları serbest bırakın!
Celalettin Can hakkında
78'liler Girişimi Sözcüsü, gazeteci, yazar. HDP 27. Dönem Milletvekili adayı. 64 yaşında.
Dersim’de doğdu. 1975'te eğitim için İstanbul'a taşındı. Devrimci mücadele içinde yer alan Can, Dev-Genç'in başkanı oldu.
Şişli Siyasal öğrencisiyken 12 Eylül’den bir süre önce, 1979’da tutuklandı. Toplam 19 yıl 9 ay cezaevinde kaldı.
1999 yılının sonlarına doğru tahliye oldu. 78'liler Vakfını kurdu.
2013'te 63 kişilik Akil İnsanlar, İç Anadolu Bölgesi grubunda yer aldı.
“78’liler Sorguluyor” ve “Merhaba Başkaldırı” isimli iki kitabı bulunuyor.
Kaynak: www.bianet.org