Cezaevlerinin hali TİHEK raporlarıyla gün yüzüne çıkıyor. Raporda cezaevlerinin kalabalık mevcudu ve çıplak arama gerçeği ortaya kondu.
***
Dilan Esen
Üyeleri Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından atanan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun (TİHEK), raporları cezaevlerinin durumunu bir kez daha göz önüne serdi.
Şanlıurfa E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nu ziyaret eden TİHEK yetkilileri, Mart 2020’de kuruma ilişkin raporunu yayımladı. Kapasitesi 600 kişi olarak belirlenen cezaevinde bin 160 mahpusun kaldığı tespit edildi. Kalabalıklaşma sonucu ortaya çıkan sorunlara değinilen rapora göre ranza ve dolap sayısı yetersiz, tüm koğuşlarda yere serilmiş yataklar olduğu gibi ortak kullanım alanlarında uyumak zorunda kalan mahpuslar da var. Ayrıca raporda mahpusların temiz nevresim, yastık ve battaniyeye ulaşamadığına da vurgu yapılırken battaniye ile yatakların aşırı kirli olduğu dile getirildi.
Binanın oldukça eski olduğu belirtilen raporda, yağmur suyunun pencerelerden içeri dolduğu, koğuşlarda aşırı rutubet olduğu, havalandırmanın yetersizliğine de dikkat çekildi.
TİHEK’in Muğla E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’na yaptığı ziyarete ilişkin raporunda da cezaevinde kapasitesinin yaklaşık iki katının üzerinde mahpus kalması dikkat çekti. Kapasitesi 728 kişi olan cezaevinde bin 294 mahpus kalırken bunların 7 engelli. Bu cezaevinde ayrıca annesinin yanında kalan 7 çocuk bulunuyor.
TİHEK’in raporunda Muğla Cezaevi’ne ilişkin önemli bir ayrıntı da çıplak aramaya ilişkin. Raporda mahpusların kuruma ilk gelişinde önce arama giysisi giydirildiği, daha sonra bedeninin üst kısmındaki giysilerin çıkartıldığı söylendi. Bedenin üst kısmı soyularak arandıktan sonra ise alt kısmındaki giysilerin çıkartıldığı ve arandığı bilgisi verildi. Raporda, personellerin insan hakları eğitimi ile kötü muamele ve işkenceye karşı eğitimi olmadığının da altı çizildi.
***
Avrupa’da zirvede
Türkiye'nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi, 2020 ceza istatistikleri raporunu yayımladı. Rapora göre Türkiye, 31 Ocak 2020 tarihi itibarıyla Konsey'in 47 üyesi arasında, her 100 bin kişiye düşen tutuklu ve hükümlü sayısında ilk sırada yer aldı.
Türkiye'de cezaevlerinde her 100 yer için 123 tutuklu ya da hükümlü kalıyor. Bu klasmanda Türkiye'yi İtalya, Belçika, Kıbrıs Cumuriyeti ve Fransa izliyor.
Avrupa Konseyi’nin 47 üye ülke arasında en fazla tutukluyla hükümlünün bulunduğu ilk 5 ülke ve her 100 bin kişiye düşen sayılar şöyle:
♦ Türkiye: 357
♦ Rusya: 356
♦ Gürcistan: 264
♦ Litvanya: 220
♦ Azerbaycan: 209
Kaynak: Birgün Gazetesi