İnsan Hakları Derneği (İHD) Dersim Şubesi’nin organizasyonuyla hazırlanan “İçeride / Dışarıda Şiddet” isimli resim, şiir ve fotoğraf sergisi, Görülmüştür Kolektifi ve Red Fotoğraf Grubu’nun ortaklığıyla, Yeraltı Çarşısı Üstü’nde açıldı. 28-29-30 Ağustos tarihlerinde açık olacak sergi, saat 18.00 – 21.00 arası gezilebilir. Sergi kapsamında kapanış günü (30 Ağustos Çarşamba) açık mikrofon, müzik dinletisi gerçekleştirileceği belirtildi.
“BU SERGİDE ÇIĞLIKLARI DUYACAKSINIZ”
HDP Dersim Milletvekili Ayten Kordu ile Dersim’deki sivil toplum ve siyasi parti temsilcilerinin katıldığı serginin açılışında konuşan Dersim İHD temsilcisi Hüseyin Yaşar Sezgin, “İçeride / Dışarıda Şiddet” adını verdikleri bu sergi için başvurdukları sanatçılardan kadına, çocuğa, emekçiye, mülteciye, LBGTİ+lar’a, tabiata, hayvana uygulanan şiddetin betimlenmesini istediklerini belirterek, “Özellikle tecrit içinde tecridi yaşayan, zor koşullarda üreten hapishanedeki yazar, şair ve çizerlerden yanıt gelmesi uzun sürdü. Ama sonuçta başardık. Mahpus yazarların, şairlerin, çizerlerin eserleri sansüre, kötülük mühürlerine inat demir parmaklıkların arasından süzülüp bize ulaştı. Bunların yanı sıra alanlarında önemli projelere imza atan 22 fotoğraf sanatçısından da “şiddet” temalı birer fotoğraf alarak sergimizi tamamladık” dedi.
Sergide içeride, dışarıda yaşanan şiddetin, acıları yarıştırmadan, açık, kapalı metaforlarla betimlendiğini ifade eden Sezgin, “Bu sergide tabiatın çığlığını duyacaksınız. Katledilen doğanın, kesilen ya da yakılan yüz milyonlarca ağacın, nesli tükenen hayvanların, suları kirlenen ya da kuruyan nehirlerin, göllerin çığlığını hissedeceksiniz. Bu sergide sermayenin ekolojik talanına karşı mücadele eden insanların uğradıkları baskıya rağmen başkaldırışlarını göreceksiniz. Bu sergide kimlik hakkı için mücadele eden, bu uğurda şiddete uğrayan, zindanlara düşen insanların seslerini duyacaksınız” dedi.
“DEVLET AKLI KÖTÜLÜK ÜRETİYOR”
Daha sonra söz alan ve hapiste üretmeye, hayatta kalmaya, ruh sağlığını korumaya çalışan insanların sanatla ilgilendiğini söyleyen Görülmüştür Kolektifi’nden yazar Adil Okay ise, “Zor koşullarda, renkli kalemlerin yasaklandığı zindanlarda, hücrelerde üretmeye çalışıyorlar. Tecride rağmen üretmeye çalışıyorlar. Biz Görülmüştür Kolektifi ve Red Fotoğraf Grubu olarak, 12 yıldır tutsakların bu eserlerini dışarıyla buluşturmaya çalışıyoruz. Onların tecride rağmen ürettiklerini, göstermeye çalışıyoruz. Onların feryatlarını duyurmaya çalışıyoruz” dedi.
Türkiye’nin özellikle son yıllarda karanlık bir dönem yaşadığını ve bu karanlığın içeriye zifiri olarak yansıdığını çünkü içeridekileri görmediğimizi, yeterince duymadığımızı ve dönem dönem bu konuda şikayetlerin geldiğini belirten Okay, konuşmasını söyle sürdürdü.
“Bilmediğimiz psikolojik işkencelere küçük bir örnek vereyim. Hapishanede 26 yıldır tutuklu olan bir kadın tutsak var, Aynur Epli. 18 yaşında hapishaneye girmiş, el yordamıyla çizmeye başlamış ve usta bir ressam olmuş, hiçbir eğitim görememiş. Aynur Epli’ye çizim kalemi yolladık ama çizim kalemleri yasak diye Şakran Kadın Hapishanesi’nde kendisine verilmedi. Bize geri yollamadılar, emanete kaldırdılar, ‘tahliye olunca alırsın’ diyerek. Neden olarak da kurum güvenliğini tehlikeye sokarmış. Oysa aynı çizim kalemlerini Iğdır Hapishanesi’ne yolladık, orda verildi ve ‘aldık’ diye teşekkür mektubu yolladılar”
Artık her hapishanenin kendilerine göre uygulamaları olan ayrı bir cumhuriyet olduğunun altını çizen Okay, son olarak, “Devlet aklı kötülük üretiyor. Aynur Epli’nin bir tane kurşun kalemi var ama açamıyor. Bir aramada sakıncalı diye kalemtıraşını almışlar. Hapishane kantininde satılan kalemtıraşı alıyorlar elinden. O da kalemi bitince açabilmek için hapishane idaresine dilekçe veriyor. Yanında gardiyanlarla kalemini açmaya gidiyor, kalemini açıyor, geri dönüyor. Akıllara durgunluk veren bir işkence yöntemi. Tutsaklar böyle bir zulüm içinde üretiyorlar, düşünce üretiyorlar. İşte biz de bugün onların düşünce üretimlerini sizlerle buluşturduğumuz için mutluyuz. Onların seslerine ses olun. Hapishanedeki insanların mektuba ihtiyacı var, gıdaya ihtiyacı var. Bir adres alın, bir mektup da siz yazın” dedi.
SERGİDE ESERLERİ YER ALAN SANATÇILAR
İÇERİDEKİLER:
AHMET BİLGE, AYHAN BOZKAYA, AYNUR EPLİ, BARIŞ İNAN, BERİTAN ANAHTAR. CEMAL BOZKURT, CENAN GENÇ, CENGİZ SİNAN ÇELİK, CİHAN KİRSİZ, EROL ZAVAR, HAYDAR BAYAR, HASAN ŞAHİNGÖZ, HÜSEYİN YILDIRIM, GÜLAZER AKIN, KEMAL AYHAN, FERHAN MORDENİZ, NECİP BAYSAL, MEHMET KARAMAN, MENAF OSMAN, M. ENES TUNÇ, MAHMUT ULUSAN, MEHMET BOĞATEKİN, MELİH GÜRLER, RESUL KOCATÜRK, ÖMER ÖZDURAK, TAYYAR EROĞLU, SAMİ ÖZBİL, SERDAR SÜRÜCÜ, SONA MENGÜTAY, İBRAHİM ŞAHİN, İLHAN SAMİ ÇOMAK, ZEYNEP AVCI, ZUHAL SÜRÜCÜ
DIŞARIDAKİLER:
ADİL OKAY, ARİF KILIÇ, ATİLLA ATALA, AYLİN ÖZTÜRK, DERYA NARLI, EDİP YEŞİL, FARUK BİLAL, GÜLSEREN AKDOĞAN, HABİP KOÇAK, HAKAN OTTAŞ, HALİL DOĞAN, KÖKSAL ŞAHİN, MEHMET ÖZER, METİN EKİNCİ, ÖZCAN YAMAN, TAMER ARDA ERŞİN, TAYFUN KESİK, TÜLİN ŞAHİN OKAY, ÜMİT KIVANÇ, YAĞIZ ESEN, YÜKSEL UYGUN
PİRHA/DERSİM
- 3 gösterim