ÖZGÜRLÜĞÜN SESİ - 50 MAHPUS-50 FOTOĞRAFÇI
Görülmüştür Kolektifi ile Redfotoğraf Grubu, 50 mahpusla 50 fotoğrafçıyı bir araya getirerek “Özgürlüğün Sesi” isimli harika bir çalışmanın altına imza attılar. Mahpuslar “Özgürlük” temalı kısa şiirler, metinler yazdılar; fotoğrafçılar bu şiir ve metinlerle kendi fotoğraflarını eşleştirip, bütünleştirdiler “Özgürlüğün Sesi” isimli kitap böylelikle ortaya çıkmış oldu.
Kitabın önsözünde, “İğneyle Kuyu Kazmak Gibi Zor Ama Heyecan Verici Bir Çalışmaydı” diyen Adil Okay, “Görülmüştür Kolektifi” adına şunları söylüyor:
“(…) ‘Özgürlük temalı’ metin istediğimiz mektupların bazıları sahiplerine ulaşmadan kayboldu, ulaşanlara verilen tutsak yanıtlarının birçoğunu da ‘kimliği bilinmeyen virüsler’ yok etti. Yanıt alamadığımız tutsaklara tekrar tekrar yazdık, faks çektik. Bazılarının aile bireylerine ulaşıp, mesaj ilettik. Aylarca, postane kapılarında kuyrukta bekledik. Ve nihayet Görülmüştür Kolektifi’nden, Redfotoğraf Grubu’ndan ve tutsak yakınlarından bir grubun özverili, sabırlı çalışması, sonuç verdi.
Özgürlüğün Sesi adını verdiğimiz bu kitaba katkı sunan mahpuslar; 10,20,30 yıldır zindanda olmalarına rağmen yaşama ve özgürlüğe dair umutlu olduklarını, şiir, aforizma, deneme ya da minimal öykü ile haykırdılar. “Özgürlük” kavramını yeni boyutlara taşıyan, bugüne kadar duymadığımız, okumadığımız imgelerle taçlandıran bu metin ve şiirler bizde hayranlık uyandırdı.
Fotoğrafçı arkadaşlarımız da tutsakların imgelerini –kendi özgürlük düşlerini de katarak- ‘anda’ durdular. Ancak 2020 yılı itibariyle, siyasiler kapsam dışı bırakılarak yapılan “infaz affı”na rağmen, hapishanelerde sayıları her geçen gün artan tutuklular ve hükümlüler arasında, bu projeye katılmak isteyecek, özgürlük imgesini çoğaltacak binlerce mahpusun daha olduğunu unutuyoruz.
Kamuoyuna çağrı yapıyoruz:
Bu görsel, imgesel şölene katılın. Hapishanelerin kırk kilidini kıran bu sesleri dinleyin; seslerinizi, bu seslere katın. Özgürlük taleplerinin duyulmasını sağlayın.”
******
Kitapta yer alan Özgürlük temalı metin ve şiirlerden bazılarını size sunuyoruz:
“Özgürlük, fantastik denilebilecek kadar şaşkınlık verici ilginç bir kavram. Mesela dehşet ve her türlü olumsuzlukla tanımlanan “savaş” ve “hapishane” kadınların özgürlüğü olabiliyor. Suratımıza sert bir yumruk olarak inen bu gerçek, her an her yerde bedenimize, ruhumuza, kişiliğimize saldıran erkek egemenliğinin eseri!
Birinci Emperyalist Savaş döneminde, erkeklerden boşalan hayatı dolduran kadınların sevinci; hayatında ilk kez kimsenin kendisine ne yapıp yapmamasını söylemediği o güzelim özgürlük duygusunu, hapishaneyle tatmış sayısız kadının huzurudur özgürlük.
Yani, şu barbar erkek egemenliği kadınlara, erkeksiz hava sahası olarak, zindanı arzulanır kılıyor. Ve kadın devriminin ne kadar acil ve hayati olduğunu haykırıyor, gerçek ve mümkün tek özgürlüğü…”
Deniz Tepeli
1 Nolu F tipi Hapishane
Kandıra/KOCAELİ
“Tespih taneleri sayıyorum
İçerde yılları
Ve bir de bu çağın şu illet hastalığını
Sezdirmeden dostlara, yoldaşlara
Geçiyorum zulüm kapılarından
Acı eşiklerini
Bir güzel tutuyorum işte
Gözler önünde…
…
Ve yaşamı uğrunda ölecek kadar seviyoruz
Yaşıyor ve direniyoruz
Çünkü özgürlük için direnmek yaşamaktır.”
D Tipi Hapishane
DİYARBAKIR
“Vakit, kutsal topraklara dönüş saati
Karartılmış yaşamlar aydınlığa kavuşmalı
Güneş güleç yüzünü gösterirken
Isıtmalı soğutulmuş tüm yürekleri
Ve yarının rengi mavi olmalı,
Özgürlük gibi…”
M. Zeki Deniz
F tipi Hapishane/BOLU
“Çıplak gözle bakıyorum, minicik bir canlı
Gönül gözüyle bakıyorum, kocaman bir evren
Serçe ile dolu taşmak, ne güzel!...
Güneşin sıcaklığı nehrin akışına karışıyor
Ve akıyor güneş, su ile…
Özgürlük adına her şey,
Anlamın insana kattığı değerde gizlidir
Anlam dünyan ne kadar derinse,
O kadar özgürsün.”
Özlem Seyhan
Kadın Kapalı Hapishane/DİYARBAKIR
“Son damlasını yaşarken güneş,
Masmavi denizin üzeride ciyaklayan martılar,
Ufka doğru uçtular”
A .Kerim Aktaş,
H Tipi Hapishane/GAZİANTEP
…
Kaynak: Ümüş Eylül Dergisi, Hasan Şahingöz, Tekirdağ Hapishanesi
- 3 gösterim