2014'te Hapsedilen Çocuklar ve "Adalet"

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği'nden Zafer Kıraç 2014’te, adalet sisteminde çocukların durumunu değerlendirdi: Cezaevinden çıkan çocukların yüzde 65’i geri dönüyor.

Yüce Yöney İstanbul - BİA Haber Merkezi 30 Aralık 2014

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) Başkanı Zafer Kıraç, hapishaneden çıkan çocukların tekrar içeri girme oranının yüzde 65 civarında olduğunu söyledi.

“Bu korkunç bir döngü. Hapsedilen çocuk, daha ağır suç ilişkileri ağına sokuluyor ve  tekrar hapishaneye dönüyor.

“Bu da ceza sisteminin ne kadar ağır sonuçlar doğurduğunun net göstergesi.”

Çocuğun psikolojisi

Kıraç mevcut yapı içinde çocukların daha karakoldan itibaren içine girdiği sistemin sonuçlarına işaret etti.

“Çocuk bu sistemde karakoldan itibaren damgalandığını düşünüyor.

“Böyle devam etmesi gerektiğini düşünüyor, başka şansı kalmadığı duygusunu yaşıyor.

“İnanılmaz istismarlarla dolu bir süreç başlıyor ve tekrar ediyor.”

Yaklaşım

2014’te Türkiye’de, adalet sisteminde çocukların durumunu değerlendiren Kıraç, gelişmiş ülkelerde yerleşen anlayışı da vurguladı.

“Gelişmiş ülkelerde bırakın ‘çocuk suçlu’ kavramını, ‘suça itilmiş çocuk’ kavramı bile terk edilmiş durumda, artık “adalet sistemi içindeki çocuk" kavramı kullanılıyor.”

Çocuk hapishaneleri kapatılmalı

Kıraç Türkiye’de artık çocukları hapsetmeyen bir adalet sisteminin kurulmasının zorunlu olduğundan söz etti.

“Bu konuda sivil toplum örgütleri ve bu alanda çalışan akademisyenlerden yararlanılmalıdır.

“Kaldı ki dünyada çok iyi örnek alınacak ülkeler de bulunuyor.”

Hapishane sayısı artıyor

Çocuk hapishanelerinin kapatılmasının önemini vurgulayan Kıraç, kapatılıncaya kadar varolan hapishanelerde bağımsız izleme yapılmasına ve çocuklarla görüşülmesine izin verilmesi gerektiğinin de altını çizdi.

“Adalet Bakanlığı sekiz tane daha çocuk hapishanesi açacağını duyurdu.

“34 sivil toplum örgütü ise Çocuk Cezaevleri Kapatılsın Girişimi çatısı altında toplandı ve çocuk cezaevlerinin kapatılması taleplerini gündeme taşıdı.

“Adalet Bakanlığı'ndan sayısız kez görüşme talep ettik ancak sorunların çözümü için bir araya gelme önerilerimiz yanıtsız kaldı.”

Rehabilitasyon merkezleri

Zafer Kıraç bu girişimin haklı taleplerini anlatırken dünyada çocuk cezaevlerinin kapatıldığına da dikkat çekti.

“Onların yerine çocuk rehabilitasyon merkezleri açılıyor. Türkiye’de ise hükümet çocuk cezaevlerinin sayısını arttırıyor.” (YY)

Kabul edilemez rakamlar

Zafer Kıraç'ın verdiği bilgilere göre, Türkiye'de polis, karakol ve mahkeme süreci ile tanışan çocuk mağdur sayısı 309 bin 261.

Mahkeme sonucu denetimli serbestlik uygulamasına rağmen hapishaneyle tanışan çocuk sayısı 11 bin civarı.

Kıraç bunu korkutucu bir tablo olarak niteliyor.

"Çünkü çocuk adalet sistemiyle bir kere tanıştığında tekrar oranı yüzde 65 civarında."

2014 tablosu

"2014'ün sonunda çocukların olmamaları gereken, adalet sistemi içerisindeki varlıkları azalmadı, aksine son dört ayda hızla artarak 2157 çocuğa ulaştı.

"Bu çocukların dağılımı ile bilgilerimiz şöyle: 474 çocuk hükümlü, 1683 çocuk ise tutuklu durumda. Bu çocukların 92'si kız çocuğu."

Bakanlığın bilgileri

Kıraç Adalet Bakanlığı'nın resmi sitesinde hapisteki çocuğun 12-17 yaş arasında tanımlanmasının karışıklık yarattığına da dikkat çekiyor.

"Uluslararası tanımlarda çocuk için üst sınır 18'dir. Hatta bazı ülkeler kişileri 20 yaşa kadar çocuk kabul ediyor.

"Buna dikkat çekmemin nedeni 18-20 yaş arası da 8300 mahpus bulunması. Bu rakamın ne kadarı 18 yaş bunu öğrenemiyoruz. Bu neden böyle diye cevap alamıyoruz. Dolayısıyla gerçek çocuk sayısına ulaşamadığımızı düşünüyoruz."

Uzun tutukluluk

Kıraç'ın kabul edilemez olduğunu söylediği rakamlar arasında cezaevindeki çocukların dörtte üçünün tutuklu olması da var.

"Tutukluluk süreleri de 6 ay ile 2 yıl arasında değişiyor. Bu çok uzun bir süre.

"Bu kadar süre tutuklu kaldıktan sonra mahkeme sonucu 'suçsuz' bulunup serbest bırakıldığında bile çocuk açısından ruhsal ve fiziksel olarak geri dönülmez olumsuz sonuçlar ortaya çıkmış oluyor."

Çocuk ağır ceza mahkemeleri Türkiye'nin ayıbı

Zafer Kıraç'ın 2014 değerlendirmesinden satır başları...

* "Mersin'de Kobane'ye destek eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle yaşları 14 ile 17 arasında değişen yedi çocuk hakkında müebbet istemiyle dava açılmasını anlamak mümkün değil.

"Hem çocuk koruma kanunu yapacaksınız, hem de bu yaptığınızın tam tersi olarak çocukları ağır ceza mahkemesinde yargılayacaksınız.

"Mersin örneğinde olduğu gibi çocuk ağır ceza mahkemelerinin var olması Türkiye'nin büyük ayıbıdır, devlet çocuklara karşı suç işlemektedir.

"Bu mahkemeler başta Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi olmak üzere Türkiye'nin tarafı olduğu bütün uluslararası sözleşmelere aykırıdır."

Çocuk karakolları çok az

"Çocuk mahkemeleri ve çocuk karakollarının sayısı çok az.

"İstanbul gibi 40'a yakın ilçenin bulunduğu bir kentte sadece 6-7 ilçede çocuk karakolu var.

"Çocuklar büyüklerin gittiği karakollara götürülüyor."

Çocuk cezaevleri

"Çocuklar F Tipi cezaevlerinde, tek kişilik hücrelerde tecrit ediliyor. Bunun çocuk üzerindeki hasarları büyük.

"Cezaevinden çıkan çocukların yüzde 20'sinin gidecek evleri bile yok.

"Çocuk cezaevlerinde, aynı diğer cezaevleri gibi ayda üç kapalı ve bir açık görüş imkanı var.

"Annesine dokunmasına bile izin verilmeyerek çocuğa inanılmaz bir ceza veriliyor.

"Kasım ayında da başka bir hak ihlali yaşandı.

"Van'dan Ankara Sincan Cezaevi'ne sekiz çocuk nakledildi. Ring araç kullanıldı ve yolculuk tam 30 saat sürdü.

"Bu açıkça işkencedir."

Kaynak: BİANET