‘Duvarları delen çizgiler’ raflarda

13 Mayıs 2019

Hapishanelerde yaşanan hak ihlallerine dikkat çekmek, tecrit edilen mahpusların sesini duyurmak amacıyla sekiz yıldır faaliyet gösteren, ülkede ve Avrupa’da bu temada çeşitli sergiler açan “Görülmüştür Ekibi”, HOMUR Karikatür ve Mizah Grubu’nun desteği ile “Duvarları Aşan Çizgiler” karikatür projesini kitaplaştırdı. Tutuklu ve hükümlü ressam ve karikatüristlerin çizimlerinin de yer aldığı tamamı mahpuslardan gelen ”Özgürlük” temalı karikatürlerin oluşturduğu kitap Ütopya Karikatür Yayınevi imzasıyla kitapçılarda yerini aldı.

‘Kurumda yoktur’

Onlarca hapishanede tutuklu veya hükümlü ressam ve karikatürlere ulaşarak bu projeyi hayata geçirdiğini kaydeden Görülmüştür Ekibi, kitabın hangi zorluklar altında hazırlandığını şöyle aktarıyor: “OHAL’den sonra hapishanelerde sürgün ve sevkler hız kesmediğinden bazı karikatüristlere ulaşmada zorlandık. Taahhütlü mektuplarımız, fakslarımız hapishanelerde kayboldu, bazıları da ‘Görülmüştür-Kurumda yoktur’ mührüyle geri döndü. Kimi zaman da hapishanelerde sık uygulanan ‘iletişim cezaları’ nedeniyle sahibine verilmedi. Mahpus karikatüristlerle bağlantı kurmayı üstlenen bu projenin mimarı yazar Adil Okay, üç ay boyunca postane kapılarında mesai harcadı. Uzun uğraşlardan sonra ulaşabildiğimiz mahpuslardan 20’si çizdikleri özgün karikatürlerini bize yollayıp projemize katkı sundular. Tutuldukları hücrelerde yetersiz malzemeyle çalışarak üretilebileceğini gösterdiler. Örneğin Cebrail Çakto adlı mahpus, davetimizi aldığını ama apar topar eşyalarını, resim yapmak için kullandığı araç gereçlerini alamadan sürgüne gönderildiğini, getirildiği Rize Kalkandere hapishanesinin kantininde de bu malzemelerin satılmadığını yazdı.

Yasaklar saymakla bitmez

“Düşler Tutsak Edilemez” adı verilen bu çalışma kitap haline gelmeden önce birçok kentte sergilendi. Büyük ilgi gördü. Çalışmaya Tarsus hapishanesinde çizdiği 3 karikatürle katkı sunan gazeteci ressam Zehra Doğan, bu süreçte tahliye oldu. Cumhuriyet gazetesi çizeri Musa Kart ise kitap yayına hazırlanırken, 25 Nisan 2019’da 5 Cumhuriyet yazarı ile birlikte yeniden tutuklanıp, hapishaneye götürüldü.

KÜLTÜR SERVİSİ

Kaynak: Yeni Yaşam Gazetesi