VAN – Van T Tipi Kapalı Cezaevinde tutuklu ve hükümlülere yönelik saldırıların ardından cezaevinde incelemelerde bulunan İHD ve ÖHP, cezaevlerinde yaşanan halk ihlalleri ve keyfi uygulamalar raporlaştırdı. Hukukçular, jandarma ve gardiyan saldırısında 25 tutuklu ya da hükümlünün yaralandığını ve yaşam koşullarının olmadığını belirtti.
Van T Tipi Kadın Kapalı Cezaevi’nde bulunan siyasi kadın tutsakların önceki gün jandarma ve gardiyanların saldırısına uğraması sonrası İHD Van Şubesi ve Özgürlükçü Hukukçular Platformu (ÖHP) üyeleri, cezaevine giderek incelemelerde bulundu. Heyetin yaptığı incelemeler sonrası İHD Van şubesinde basın toplantısı düzenlendi. Toplantıda ÖHP üyesi avukat Gulan Çağan Kaleli, Van T Tipi Kapalı Cezaevinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporu açıkladı.
İHD ve ÖHP tarafından hazırlanan rapora ilişkin şu bilgiler yer veridi:
“08.08.2017 Salı günü Van T Tipi Hapishanesinde meydana gelen baskı, darp ve yaralama iddiasıyla derneğimize yapılan başvuru üzerine bir heyet oluşturulup T Tipi Hapishanesine gidilmiştir. Hapishane müdürü ile görüşme talebinde bulunulduğu halde müdür görüşme talebini reddetmiştir. Böylece mahpuslarla görüşme gerçekleştirilememiştir. 08.09.2017 Çarşamba günü yeniden bir heyet oluşturulup hapishanede mahpuslarla ve hapishane müdürüyle görüşmeler gerçekleşmiştir.
Heyetimiz üyelerince Van T Tipi Hapishanesi Müdür Yardımcısı Mehmet Ceylan’la yapılan görüşmede; Murat Ceylan, ‘Dün(08.08.2017) hapishanemizde olaylar yaşanmıştır. Olayların içeriği hakkında bilgi verme yetkisine sahip değilim. Van Cumhuriyet Başsavcılığıyla görüşüp bilgi alabilirsiniz. Bazı tutuklu, hükümlü ve personelden yaralı olan insanlar var. Hükümlü olan mahpusların görüşmelerine avukat kısıtlaması getirilmiştir. Bundan sonra haftada 1 saat kamera gözetiminde avukat görüşü yapılacaktır. Hapishanemizde mevcut kapasiteden 400 mahpus fazla bulunmaktadır. Mahpuslara yeterli sağlık hizmetleri verilememektedir. Haftada iki gün doktor gelebilmektedir, bu husus Sağlık Bakanlığını ilgilendirir. Bundan dolayı sorunlar çıkmaktadır. Tutuklu ve hükümlü sayısı 5000’e ulaşamadığından hastane kurulamıyor’ dedi.”
Tutuklu ve hükümlüler tarafından heyete verilen beyanlar ise şu şekilde:
Erkek gardiyanlar kadın koğuşunu basıyor
*Aynur Bağış’ın beyanı: “Hapishanede 963 mahpus bulunmaktadır. Bunlardan 30’u kadındır. 05.08.2017 Cumartesi akşamı gardiyanlar sayım için geldiklerinde 3 arkadaşımıza hakaret ettiler, hasta olan Saime arkadaşımızı sürükleyerek yatağından aşağı indirip hakaretler ettiler, bunun üzerine 2.Müdür Mikail Matmah yanına 7-8 erkek gardiyan alıp kadın koğuşlarına baskı yaparak, ‘Siz bizim söylediklerimize uymak zorundasınız’ deyip gitti. 08.08.2017 Salı günü üç gardiyan ve başkanları gelip zorla sayım almaya çalıştılar. Biz de bu yöntemin doğru olmadığını söyledik. Bunun üzerine adını Hacer bildiğim bir gardiyan, ‘Siz göreceksiniz’ deyip gitti. Diğer bazı erkek gardiyanlar da sinkaflı ve ağır küfür ve hakaretler saf ederek gittiler. Sonrasında C-5erkekler koğuşundan sesler gelmeye başladı. Camdan bakınca erkek mahpusların ters kelepçe ile hücreye götürüldüklerine şahit olduk. Daha sonra 2. Müdür ve beraberinde gelen 7-8 gardiyan bizim koğuşa gelerek arkadaşlarımıza hakaretler yağdırıp arkadaşlarımızı darp etmeye başladılar. Saat dörde kadar su ve elektriği kestiler. Bu esnada koğuş içerisinde bulunan bazı arkadaşlar hakaretlere maruz kaldılar. Bazı arkadaşlarımız darp edildiler. Yürüyemeyen ve vücudunda morluklar oluşan arkadaşlarımız var. Durumumuz iyi değil, bu hukuksuzlukların son bulması için yetkilileri göreve çağırıyoruz.”
*Sara Kaya’nın beyanı: “Bir aydır hakkımız olan sportif faaliyetlere izin verilmiyor. Sadece kütüphaneden kitap alabiliyoruz. Dört gündür gazete verilmiyor. Burada çok ciddi hak ihlalleri var, baskılar bitmiyor. Herkesin bu konuda duyarlı olmasını bekliyoruz.”
*Faruk Demir’in beyanı: “Hapishanede FETÖ’cülere daha esnek davranılıyor. FETÖ’cülerin kantinden zamanında ve her türlü ihtiyaçları karşılanırken bizim ihtiyaçlarımız geciktiriliyor. Sportif, sanatsal vb faaliyetlerinde FETÖ’cülere esnek davranılıyor. Cezaevi idaresine yazdığımız dilekçeler zamanında teslim edilmiyor. Müdür her türlü baskıyı uygulayacağını söylüyor.”
Heyet: Cezaevi idaresi baskıcı, keyfiyetçi
Heyet ise oluşturduğu raporda ise gözlemlerine şu şekilde yer verdi: “Yapılan gözlem ve inceleme sonucunda cezaevinde baskıların devam ettiği hukukla ve yasayla bağdaşmayan uygulamaların söz konusu olduğu gözlemlenmiştir. Meydana gelen olayların sonucunda 25 mahpus çeşitli yerlerinden yaralanmıştır. Bunlardan durumu iyi olmayanların olduğu gözlemlenmiştir. Mahpusların zor şartlar altında yaşamlarını sürdürmeye çalıştıkları tespit edilmiştir. Cezaevi idaresinin baskıcı, keyfiyetçi tutumu söz konusudur. “
‘Keyfi uygulamalar giderek artıyor’
Raporun devamında ise şu ifadelere yer verildi: “21. yüzyılda hala insan onuruna yakışmayan uygulamaların ülkemizde meydana gelmesi biz insan hakları savunucuları açısından kabul edilebilir bir durum değildir. OHAL’le birlikte başta cezaevleri olmak üzere her alanda keyfi uygulamaların söz konusu olduğu Van T Tipi Hapishanesi’nde de keyfi uygulamaların her gün aratarak devam ettiği ve bu uygulamaların insan onuruna yakışmayan bir hal aldığı gerçekliği ile karşı karşıyayız. Ülkemizin temel ihtiyacı adalet, demokrasi ve barıştır. Bir an önce cezaevlerindeki hukuksuzluklara son verip OHAL’i kaldırarak, insan haklarına saygılı evrensel insan haklarını esas alan herkesin eşit ve adil yaşamasını sağlayacak koşulların oluşturulmasını talep ediyoruz.”
- 17 gösterim