15 Nisan 2020
"Evet biliyorum bu zindandaki muhaliflere yaşatılan ilk hak gaspı değil. Ama buna rağmen itiraf edeyim ki başlarda hem ben, hem tutsak aileleri umutlanmıştık. Mafya baronları ya da çocuk istismarcıları değil ama daha adil bir dünya uğruna, özgürlük ve eşitlik için mücadele ederken esir düşen güzel insanlar tahliye edilebilir demiştik. Üstelik Koronavirüs tehlikesi hapishanelerde can almaya başlamışken kendi anayasalarına (eşitlik ilkesine) karşı yasa çıkarmazlar diye düşünmüştük. Ama İslam Türk sentezi olan ittifak diğer ifadeyle şeriat soslu faşist iktidar yine ölümlere davetiye çıkardı." Adil Okay
***
Özellikle tutuklu ve hükümlülerin ve onların ailelerinin nefeslerini tutarak beklediği “infaz / af yasası”; dışarıda sol- sosyalist örgütlerin, aydınların, yazarların, çizerlerin, mecliste de HDP ve CHP’li milletvekillerinin tüm itirazlarına, değişiklik önerilerine rağmen olduğu gibi geçti. Yani AKP- MHP elbirliğiyle, suç ortaklığıyla dolandırıcılara, mafya baronlarına, uyuşturucu satıcılarına, Soma katliamı sorumlularına, çocuk istismarcılarına, kadına şiddet uygulayanlara (cezalarında indirim yapılarak) “af” çıkarıldı. Ama siyasilere, yazar, çizer ve gazetecilere, 10, 20, 30 yıldır hapishanede olan sosyalistlere – yurtseverlere kapılar kapandı. Onlar ve onların yolunu gözleyen yüzbinlerce insan bir kez daha hayal kırıklığına uğradı. Bir kez daha haksızlığa uğramış oldu.
Zaten karanlığa teslim olan bu ülkede kokuşan düzen daha da kokuştu. Mecliste Ömer Faruk Gergerlioğlu ile Sezgin Tanrıkulu infaz yasasının eşitlik ilkesine uygun olması için büyük mücadele verdiler. Meclis dışında da İHD, THİV, TTB başta olmak üzere Demokratik Kitle Örgütleri, meslek odaları konuyu sürekli gündemde tuttular. Ben de defalarca yazdım. Ama nafile. AKP, MHP’nin desteğini alarak politik tutsaklara karşı düşman hukukunu bir kez daha uygulamış oldu.
Özetlersem Sezgin Tanrıkulu’nun ifadesiyle: “Bu yasa hem kamu vicdanını hem adaleti esas almadı hem de salgın hastalık döneminde çıkarılması açısından tutuklu ve hükümlülerin yaşam hakkını gözetmeyen, onları ölüm koridorunda ölüme mahkum eden bir anlayışla çıkarıldı. Zihniyet bakımından da 12 Eylül faşist darbesini yapan Kenan Evren’in ‘asmayalım da besleyelim mi’ zihniyetinden bir farkı yok. (…) Dünyanın teslim olduğu bu virüs döneminde AKP ve ortağı MHP’nin siyasal tercihi, rüşvetçiyi, gaspçıyı, göçmen kaçakçısını, organ kaçakçısını, fuhuştan yatanlara bu siyasal önceliği yaparak cezaevinde yatan diğer insanları ölüme mahkum etmeyi tercih ettiler”
TİHV Başkanı Şebnem Korur Fincancı da düzenlemenin muhaliflerden intikam alma hesabını içerdiğini belirterek şunları ekledi; “Ayrımcılık, intikam, muhaliflerden intikam alma yaklaşımı başından beri bu infaz yasası. Zaten dilleri de böyleydi, ‘ölsünler’ diyen bir bakış açısı vardı. Bunu açıkça da dillendirdiler Meclis kürsüsünden, ‘ölsünler’ diyorlar, yani bu kadar da açık.”
Evet biliyorum bu zindandaki muhaliflere yaşatılan ilk hak gaspı değil. Ama buna rağmen itiraf edeyim ki başlarda hem ben, hem tutsak aileleri umutlanmıştık. Daha adil bir dünya uğruna, özgürlük ve eşitlik için mücadele ederken esir düşen güzel insanlar, dostlarımız – yoldaşlarımız tahliye edilebilir demiştik. Üstelik Koronavirüs tehlikesi hapishanelerde can almaya başlamışken kendi anayasalarına (eşitlik ilkesine) karşı yasa çıkarmazlar diye düşünmüştük. Ama İslam Türk sentezi olan ittifak diğer ifadeyle şeriat soslu faşist iktidar yine ölümlere davetiye çıkardı.
Hapishanelerde mahpuslara yaşatılan zulüm yeni değil diyeceksiniz. Doğru ama 18 yıllık saltanat döneminde AKP iktidarı seleflerini aratır hale gelmiştir. 15.yüzyılda Yedikule zindanlarının inşasından beri hapishaneler iktidarların aynası olmuştur. 1474’te Mahmut Paşa’nın kapatıldığı Yedikkule zindanının en ünlü tutuklusu 1622’de tahtan indirilen II. (Genç) Osman’dı. O günden bu güne zindanlar kurulmaya devam etti. Osmanlı döneminin en ünlü hapishaneleri Yedikule Hisar’ından sonra “Baba Cafer“ ile “Taif“ zindanlarıydı. Ve Cumhuriyet döneminde Sinop kalesi, Sansaryan hanı, Yassıasa, Mamak, Metris, Diyarbakır zindanları, zulümleriyle ün saldılar. Ve kesintisiz devam eden, kimi zaman artan, kimi zaman azalan ama hiç bitmeyen iktidar zulmü, bu gün de sürüyor.
Lucas’ın geçen yüzyılda yaptığı saptama “iyileştirmelere“ rağmen hala geçerlidir: “Babayı hapishaneye gönderen aynı mahkeme kararı, anneyi her gün yoksulluğa, çocukları terk edilmeye, ailenin tümünü serserilik ve dilenciliğe sürüklemektedir. Işte suç, bu bağlantı içinde kök salma tehditi taşımaktadır.“
Hapishanelerde, özellikle OHAL‘in ilanından sonra her gün yeni bir hak gaspı yaşanıyor. Gelişmelerin hızına yetişip tavır almak, kamuoyuna duyurmak bile zorlaştı. Klasik bir söz ama “kelimeler kifayetsiz kalıyor”. Hapishanelerden gelen mahpus mektuplarında, satır aralarını okuyarak bu kötülüğe anlam vermeye çalışıyorum. Zira biliyorum ki bu uygulamalar münferit değildir; bir gardiyanın veya hapishane müdürünün lokal tavrı değildir. Elbette devlet vur değince üzerine vazife çıkaran işkenceden – eziyetten zevk alan insanlık düşmanları var. Her daim de olmuştur. Ama öyle anlaşılıyor ki koronavirüs salgını yayılsa bile tutsaklara kesintisiz uygulanan eza sürmektedir. Yani bu, sermaye sınıfının desteği ile ayakta kalan AKP’nin bilinçli politikasıdır.
Ancak demokrat gazeteciler, siyasetçiler ve devrimci tutsaklar zindan zebanilerini bile şaşırtan bir direniş geleneğini yaşatmakta ısrarlılar.
Kırıkkale F tipi Hapishanesinden seslenen Resul Kocatürk’ün ifadesiyle: “Büyük bedellerle açılan ufuk çizgisine uzanan yolların bir bir tıkandığı zamanlar yaşıyoruz. Kuş cıvıltıları ise tan vaktini müjdeliyor.”
23 Yıldır zindanda olan Gülazer Akın’ın yazdığı gibi: “Önemli, ağır ve zor zamanların insanlarıyız bizler, hepimiz. Bence ona göre herkes rol alıp kuşanmalı. Zulmün belini kırmak için herkes iyi kuşanmalı cürete, mücadeleye…”
sonsöz:
Korona Günlerinde hapishanelerden gelen mektuplar azaldı. Öyle anlaşılıyor ki hapishane okuma komisyonu yavaş çalışıyor. PTT Emekçileri arasında da yaşlı sayılanlar, yeni anne olanlar ve düzenli ilaç kullananlar izne ayrıldı. Doğal olarak mektuplarda aksamalar olacaktır. Ama buna rağmen mektup yazmaya, onlara moral vermeye devam etmeli. Nitekim onlar da yazıyorlar ve mektupları bana ulaşıyor. Son bir haftada tam 7 mektup aldım. (Yeni gelen mektupları www.gorulmustur.org adlı web sitemizden takip edebilirsiniz.) Bunlardan biri hak ihlalleriyle gündemde olan Elazığ Yüksek Güvenlikli hapishanede yatan sendikacı Engin Doğru’dan. Koronavirüse karşı hapishanelerde alınan / alınmayan önlemleri yazmış. İnfaz yasasının meclisten geçmesinden önce yazmış mektubu. Son sözü ona bırakıyorum:
“Merhaba Adil hocam,
İyi olmanızı diliyorum. Göndermiş olduğunuz kartları aldım. Teşekkür ederim. (…) Dünya korona ile boğuşuyor. İnsanlık açısından üzücü ama bir yanıyla da kapitalizmin gerçeğini, çıplaklığını herkese faş etti. (…) Her felakette olduğu gibi yine dünyanın yoksulları ceremesini çekiyor. (…) Bu güne kadar zindanda herhangi bir tedbir girişimi olmadı. İlk önce mazgal kapısı çamaşır suyuyla yıkandı. Bu gün de bilgilendirici tek sayfalık bir yazı verildi. Ve ilk kez ateşimiz ölçüldü. Yasak olduğu için kolonya ve dezenfektan yok. Aslında zindanlar hep “kaderini yaşar” ya bu da öyle. Deprem sırasında bunu çok hissetmiştim. Sallanıyorsun ama kaçmak için havalandırman bile kapalı. (…) Adeta ‘her yere tedbir alalım ama mahpus tehlikeli cezasını çeksin, nasılsa kimsenin sesi çıkmaz’ mantığı.
Neylersin bu ülkede özgürlük istemenin bedeli ağır…”
15/04/2020
Karikatür: Hüseyin Aslan
kaynakça
Adil Okay, “Ben çıkana kadar büyüme e mi…”, Nota Bene yayınları, Ankara, 2013.
Şaban Öztürk, “Türkiye solunun hapishane tarihi I-II, Yar yayınları, İstanbul, 2004.
Av. Ercan Kanar, “Suç, ceza, hapis kavramları ve özgürlükçü hukuk”, İHD İstanbul şubesi cezaevi komisyonu, özel sayı, Aralık 2011.
Nevin Cerav, ‘Asmayalım da besleyelim mi’ yasası, Yeni Yaşam gazetesi, 15 Nisan 2020.
- 4 gösterim