TUTSAK FERHAN MORDENİZ’İN ‘’KÜLDE GÜLLENEN ŞARKILAR’’I HAKKINDA

Daha önceden ‘’Açık Yara’’ ve ‘’Rojan Neava’’adlı şiir kitaplarına imza atan Ferhan Mordeniz’in ‘’Külde Güllenen Şarkılar’’ adlı üçüncü şiir kitabı Aryen yayınlarından çıkarak okurların beğenilerine sunuldu. Her verimiyle şiirsel serüvenine yeni değerler katarak yetkinleştiren şair, kendine has poetikasını yerleşik kılma arayışını sürdürmenin gayreti içinde. Kuşatılmış karanlık mekânlarda dıştan açık ve dolaylı her türden yönelimi boşa çıkarmanın kararlılığını göstermenin yanı sıra edebi söylem ve sözün estetize edilip form kazanmasının şiire dönüşmesi için başlangıcını oluşturur. Bunun kitaba evirilmesi ise dayanışma ve fedakârlık gerektirir.’’Külde Güllenen Şarkılar’’ da böylesi bir dayanışmanın sonucunda basılı ürün haline geldi. Bunda dışarıdaki canların yadsınamaz. İyi ki de bu duyarlılık sergilenmiş. Birbirinden güzel tıpkı damardan akan kanın ritmi gibi okuyanı sarıp sarmalayan şiirlerle buluşmuş olduk. /’’Canını halkların-ın özgürlük ve eşitlik sevdasına adayan dünyanın kuşkanatlı oğul ve kızlarına ve umudun annelerine…’’ ithaf edilen şiir bütünü üç bölümden oluşturulmuş. Üç nokta ile başlayan şiirlerin tamamı isimsiz. ‘’Külde Güllenen’’ şiirlerin isimsiz olması doğal karşılanmalı. Zira nehir şiir olarak da okunabilir. Aşk, Gül, Yürek /Kalp, Sır, Çağ, D-oku ve Düş gibi çağrışımlarda bulunan imgelerin bolca kullanımı içinde bulunduğu mekâna sıkıştırılmaya isyan eden zengin anlamsallığa dönüştürülmüş. ‘’… gülle dillenip/ gülle şarkılanan/ gülle gülleşip/ gülle ağlaşan/ gülle sağalıp/ gülle ağan/ gülle öğrenir derinin sonsuz gizlerini.’’ Dizelere dökülenlerden de anlaşılabileceği gibi biçeminin oturtulması yolundaki çabalarını sürdürmede güle (…) anlam zenginliğinden çıkarsamamız olası. Şiirleri verili olana razı gelmediği gibi mevcut kalıpları kırmaya evirilmekte. Zaten razı gelmemeyi de yüksek perdeden dile getirmektir. ‘’… demez misiniz? sözümün ve nefesimin kuruttuğu kimin bağı, bahçesi ey sonsuz çağ düşkünleri? görkemli tapınakların soğuk ve şatafatlı tahtından kanla yükselen eril aklın yüzsüz ve kurnaz hikayesi’’ Şiir dirence çağrı yapar. Çağ düşkünleri ile şiirsel hesaplaşmaktan geri durmayan bir dünyadan yana tavır alır. Betona doygun, kuşatılmış karanlık mekanlarda toprakla bağ koparılmıştır. Bunu aşmada şiire büyük pay düşer. Zira mahsus mahalde düşüncede ne denli yapıla gelse de şiirsel yürüyüş toprakla yeniden buluşmanın kilidini açmaya yardımcı olur. Şiirle hayata tutunur, zorlukların üstesinden gelinir, şiirle çağı cehennem kılmışların yedi ceddine eyvallah çekilmez. Kötülük pompalayan çağın düşkünlerine şiirle direniş eylemeyi yadsımamalıyız. Şiirle aşkı buluşturup aşkta özgür yaşamı inşa etmek emek ister. Bunun bilinciyle hareket eden şair Ferhan Mordeniz de göz nurunu şiirlere aktarmaya girişir. Ahmet Arif’in; ‘’Bir yiğit şairse, üstelik bir de devrimciyse elbette yaşadığını yazar’’ demesi, adeta’’Külde Güllenen Şarkılar’’ şairini anlatır gibidir. Zindanda dirençle ömür törpüleyenler arasında şiir dizen eller de var ve Ahmet Arif mahsus mahallerin bugününe de projeksiyon çevirmiştir. Şair Ahmet Ada ‘’Şiir Dersleri’’ adlı öğretici eserinde haklı olarak şöyle bir saptama getirir: ‘’Kürt kökenli şairler, halklarının sınıfsal yapısını göz ardı ederek şiir üretiyorlar. Mistik eğilimleri şiire taşıyorlar. Metafizik bir şiir yazmak ile mistik düzeyde şiir başka şeylerdir. Farkında değiller bunun.’’ Lakin Mordeniz bu yeni verimiyle bunun fakına varıp mistik düzeyi aşan veya bu tuzağa düşmeden kendi biçemini oluşturmada şaseden anayola çıkmayı başarırken sömürgenlere karşı direnç gülüne dönüşmesini arzular. ‘’yüzümün külünde güllenen yüreğinin yaralı ezgisi sonsuzu anlatır güllerin benliğimizi birleştiren kökleri…’’ Böylesi dizelerle şiirindeki lirik tınıları da usul usul söylene gelen şarkıya yaklaştırır. Beste moduna yakın dizeler çokça göze çarpar. Kim bilir belki ileride direnç aşılayan bu şiirlerin bir kısmı bestelenebilir de. Bunu başaracak kişi Mordeniz’in ta kendisidir. Zira diğer bir yeteneği de gitar ve bağlama çalıp besteler yapmasıdır. Ferhan Mordeniz’in şiirleri çağ düşkünlerine karşı insanlıktan yana tavır geliştirirken, sözün eksiltilerek kullanımındaki ustalık estetik değer kazanır. Seyreltilmiş veya eksiltilmiş sözün usaresinden şiir çiçeklenir. Çiçeklenen şiirler gölgesiz sözdür. Sözün gölgesizi de edebiyata dairdir ki şair de o kapıdan girizgah yapar. Başta da değinmiştim. Her kitabına yeni değerler ekleyerek yazımsal yolculuğunu sürdüren Mordeniz, özgün dil ve üslubunu oluşturmada önemli merhaleleri aştığı görülmekte. Her eserinin takip edilmesi, okunması gereken bir şair var karşımızda. (…) Şair Ferhan Mordeniz 1978 yılında Amed’in Lice ilçesinde doğdu. Erken yaşlarda politik mücadele ile tanıştı. 1994 yılında özgürlük mücadelesine katıldı.1999 yılında yaralı yakalandı ve müebbet hapse çarptırıldı. Amed başta olmak üzere Muş, Bingöl, Karaman ve Şırnak Hapishanelerinde kaldı. Şu an Menemen Hapishanesinde mücadelesini mücadelesini sürdürürken, Resim, Müzik ve Edebiyat çalışmaları yapmakta. Son söz gölgesiz şiirinden olsun: ‘’… uyan ey insanlık ailesinin dölü Yarının çocuklarına kalmayacak Tek soluk yaşam …’’

Kitabın Künyesi

‘’Külde Güllenen Şarkılar’’, Ferhan Mordeniz, Şiir, Aryen yayınları, 1. Baskı: Ank: Ağustos 2019

AYHAN KAVAK

Siverek T Tipi Hapishanesi