Hapishanelere yeni yayınlanan kitaplarından yüzlerce yollayan duyarlı yazarlardan Ümran Düşünsel'in öykü kitabı hakkında tutsak doktor Ayhan Kavak'ın yazdığı değerlendirme yazısını paylaşıyoruz.
Ayhan Kavak
AY PORTAKALI
“Kırık patika “ öykü kitabıyla edebiyat dünyasına giriş yaptığım Ümran Düşünsel’in yeni verimi olan “Ay Portakalı“ Mayıs 2017 tarihinde Ütopya Yayınlarından çıktı. Kapak tasarımında sayfa düzenine kadar itinayla kotarılan bir ese var karşımızda.
KENTLER
Sana ne demek bilemem
Bana tükenmiş soluk
Üstüme üstüme yığılan
Çirkin duvarları anlatır kentler…
Sanrı belleme sakın
Boy veren garabette belli mi ola
Ölüm kapaksız logarda pusuda
Ah düştü düşer!
Kendi pisliğinde boğulur insan.
Hani betonun erişmediği doğa korunaklığında
Öter ya cırcır böceği
Gamsızlıktaki ötüş geceye nazire
Deruni bakışla kaldırıp da başını semaya
Lȃl olur dil
Zamansızlıkta ışıltılı yıldız raksı
İşte o ȃn benliğin evren.
KAPLUMBAĞA HİKAYESİ
ŞİİR DEVRİMCİDİR!
’’Onurunu yitiren toplumda şair,onuruna çıkan bir varlık olabilmeli’’
( Baudelaire)
Hayat şiirle akışa geçer…
DİYARBAKIR – 1980 darbesi döneminde Diyarbakır Cezaevi’nde bir yıl kalan Rahime Kesici, “5 Nolu’da Kadın Olmak” adlı ilk kitabıyla ‘işkencehanelerde kadın olma’ durumuna ışık tutuyor. Rahime, diz çöktürülmeye çalışılan pek çok kadının yaşadıklarını fotoğraflar, belgeler ve anılarla anlatıyor.
1980 darbesinin ardından Diyarbakır Cezaevi’nde bir yıl kalan Rahime Kesici, Ajans Nas Yayınları’ndan çıkan 202 sayfalık “5 Nolu’da Kadın Olmak” adlı ilk kitabıyla ‘işkencehanelerde kadın olma’ durumuna ışık tutuyor.
“(Bu) kitap, arka planda, siyasi mültecilikten Türkiye’de hapishaneler sorununa; insandaki söz ve eylem tutarsızlığından, bilim insanlarının nasıl olup da faşizmle ya da polislerle iş birliği yapabileceği sorununa kadar daha başka birçok konuya, (…) parmak basıyor. İşte bu nedenlerle kitabı değerli buluyor ve ele aldığı konularla toplu tartışmaları tetikleyebilirse amacına ulaşacağını düşünüyorum. Tabii kitabın özgün kurgusu; akıcı, sade ve canlı diliyle edebiyatımıza yaptığı katkıyı da göz ardı etmeden…”
Hasan Şahingöz
DELAL ÇEŞMESİ
Gündüzden akşamın kuytuluğuna dek uzanan bir rüya!
Gece karanlık
Gökte yalnız birkaç yıldız parlıyordu. Sonra Delal çeşmesinde toplanan kızlar bir bir fotoğraf makinesinin kadrajında belirmeye başladı. Kadrajın içinde Sarah ,Derin, Berral,Beril,Tilda, Filiz ve Zozan görülüyordu.
“30 Ağustos 2006”
“KİRLİ BİR NEHRE ATILDIĞIM GÜN”
Bakkalın borcu, elektrik, su, taksitlerinin birkitğinden yakınan annemin sesini duydum. Ağlamaklıydı sesi. Odadan çıkmadan oyalandım biraz. Babamın cevabını bekledim belki de, oysa işe de geç kalıyordum. Beş-on yada onbeş dakikadır babamdan bir ses yoktu.
Odamdan çıktığımda babamla gözgöze geldik. Burnumun ucu biran sızladı. Konuşulanları duyduğumu sezmişti sanki. Bir anda enseme yapışıp gülümseyerek
Tekirdağ Cezaevi tutsaklarınca elle yazılıp mektuplarla dağıtılan Ümüş Eylül Kültür-Sanat dergisinin Temmuz-Ağustos-Eylül 2017 tarihli 24. sayısı elimize ulaştı. Şu bağlantılardan e-dergi biçimine erişebilirsiniz:
Karanlık yeni çökmüştü, kapı hızlı hızlı vuruldu. Annem kapıyı açtı daha önce görmediğim bir adam.
'' Abla, Ali abiyi kahveden aldılar '' dedi.
Adam çekip gitti karanlığa, biz kapıda kaldık. En küçüğümüz iki ay önce doğmuş olan erkek kardeşimle komşuların deyimiyle 'ortada kalmıştık.' 1 Mayıs Mahallesinde seksen darbesi kapımıza dayandığında... Annem günlerce ağladı, saçlarını yoldu, babama seslendi.
'' Ben dört çocukla ne yapacağım? ''
Yanıt veren olmadı.
Sessiz Ölüm
Gece sessiz
Ben sessiz
Beni gömenler de sessiz
Hareketli kalan yalnızca telaşlı eller
Ve
Ölümden korkan nefesler
Geri kalan her şey
Sessiz!
Sesleniyorum çok yakın sessizliğe
Sadece bir nefes için,
Yalvarıyorum kuru ve sıcak toprağa
Yarım bir nefes için
Bekliyorum sonra;
Vicdanlar uyansın
Bazen bir mektup gelir.
Dolar içeriye zarfı açar açmaz Akdeniz. Dalgalarıyla, kuşlarıyla, gemileriyle, tuz kokusuyla ve kıyılarında uçurtma uçuran çocuklarıyla. Durmaz, duramaz karışırız dalgasına, kuşuna, tuz kokusuna, karışırız uçurtma uçuran çocukların arasına. O an bir daha hiç büyümediğimizi; hiç büyümediğimizi ve hala çocuk olduğumuzu hem de yirmi beşinde ya da ellisinde… Çocuğuz işte ellerimizde rengârenk uçurtma ipleri Akdeniz kıyılarında…
Bazen bir mektup gelir ve haftalarca Ak-Deniz kokar hücre!..
Bazen bir mektup gelir.
Ahmet Bilge'nin yeni çıkmış kitabı "Rüyabank"ta, yayınlanmış diğer öyküleriyle iç içe, birbirine eşdeğer ve aralarında güçlü bir bağ olan yeni ve farklı konular var. Bu öykülerde bilimkurgu, fantastik ve çağdaş temalara rastlamaktayız.Birikim,gözlem ve çalışmanın eseri renkli ve popüler portreler canlanmaktadır gözlerimizin önünde. Öncekilerde olduğu gibi açıkça gülmesek bile, bu öykülerde de ironi büsbütün gözden kaçmamaktadır.
KİBRİT SUYU
DAYIMIN HIRSIZLIK HASSASİYETİ
Annem kardeşleriyle bir araya geldiğinde dönem dönem sohbetleri Boşnakçaya dönerdi. Sohbetlerinde Boşnakçaya karışan Türkçe kelimelerden sohbetlerinin konusunu az çok çıkarabilirdim. Sohbet konularının biri de hiç gidip görmedikleri, büyüklerinden –özellikle annelerinden- duydukları Sarayova* idi.
Dergi iletişim adresi:
Mehmet Boğatekin ve/veya Ömer Özdurak
1 No'lu T Tipi Ceza İnfaz Kurumu A- 28
Burhaniye- Balıkesir
Genel Yayın Yönetmeni: Av. Ferat Boğatekin
E-mail: [email protected]
ŞİİR
İsin çöreklendiği kirli duvar sarmalında
Günden çalınan haylaz zaman kırıntıları
Hayata katık sabır kumkumasında
Kalem çiziktirmesinde şiire meftun.
Kuşatılmış mekan soluksuzluğunda
Zulmün çıplaklığında yiten hakikat
Sorgulayan gözbebeklerde parıldayan umutta
Tekirdağ Cezaevi tutsaklarınca elle yazılıp mektuplarla dağıtılan Ümüş Eylül Kültür-Sanat dergisinin Nisan-Mayıs-Haziran 2017 tarihli 23. sayısı elimize ulaştı. Şu bağlantılardan e-dergi biçimine erişebilirsiniz:
Yanılmışım, hayat çok uzun…
Garip bir durum mu var, sanmıyorum. Her zamanki Ortadoğu işte, bir yerlerde patlayan canlı cansız bombalar, geride bıraktığı onlarca parçalanmış insan bedeni, darmadağın olmuş yoksul bir pazaryeri.
Ölü sayısı 68, yazıyla altmış sekiz.
Kadın tutsakların hazırladığı Roperî dergisinin Temmuz-Ağustos-Eylül-Ekim 2016 tarihli 13. sayısını e-dergi olarak sunuyoruz: https://issuu.com/gorulmuturamacozulmemitir/docs/roperi_13
Ayrıca şu bağlantıdan da erişebilirsiniz: https://drive.google.com/drive/folders/0B0Oa5QdookmlS3pWcndrbDFyXzA
Dersim; Acı Şehrinin Yalnızlığı
Dört dağ arasında acılarıyla yaşlanan bir efsanedir Dersim. Acıları ağıt olmuş dile düşmüş, her söylenişte yeniden tutan bir sancı olur. Rüzgârların dağlara taşıdığı acının rengi, gökyüzünün rengi olmuştu. Kan akan derelerinden yankılanan çığlıkları ile kızıla bürünen gökyüzü, Dersim’dir artık. Kızıla bürünmüş yaşamın ruhu sinmiş dar sokaklarına. Ağaçların kızıllığı utancından, kuşların suskunluğu derdin ağırlığındandır.
“KAN KEHRİBARLARI”
“Ah! Ne çok şey vardır gökyüzü ile yeryüzü arasında, yalnızca şairlerin düşleyebildikleri”
F. Nietzsche
Uzun yıllardır cezaevinde olan M. Sıdık KIVANÇ’ın ilk şiir kitabı “Kan Kehribarları”, Ceren Kültür Yayınlarından çıktı.
“Zor demeyin, bütün hikâyeler zor aşılarak yazılır; yaşama, umuda, dirence, aşka dair ne varsa özgürlükle taçlansın hikâyemizde. “
Seyit Oktay E Tipi Cezaevi C- 1. Gümüşhane
YAPRAK ÇEKİMİ
Bir gün bir dağ kırlangıcı koca bir kayaya bir soru sormuş
“Gövdendeki bu yarık da nedir?”
“O yarık değil” demiş koca kaya ve devam etmiş “o benim kalbim”
“Ama ben oraya yuva yaptım” demiş şaşıran kırlangıç, kaya cevap vermiş
“İşte şimdi öğrendin yuvanın neresi olduğunu!”
Tekirdağ Cezaevi tutsaklarınca elle yazılıp mektuplarla dağıtılan Ümüş Eylül Kültür-Sanat dergisinin Ocak-Şubat-Mart 2017 tarihli 22. sayısı elimize ulaştı. Şu bağlantılardan e-dergi biçimine erişebilirsiniz:
"bir ağaç düşün
kocaman bir çınar ağacı
bir gölge düşün
bir dal
bir yaprak
***
bir çiçek düşün bu sabah
uçsuz bucaksız
bir inci çiçeği
bak nasıl da ağlıyor içten içe
***
iklimlere bak
gökyüzüne yıldızlara
mavi denize rüzgara
yosun tutmuş taşlara bak
***
bak
asılı kalmış gülüşleri çocukların
koyu mavi gökyüzünde
...
23. 12. 2016
Ali Baba Arı
1 No'lu F tipi Hapishane C tek. 54.
Tekirdağ
YÜRÜMEK
Sizin hiç ayağınız soğuktan-kardan yandı mı? Ne menem bir ağrı ve sızı verdiğini tahmin edebilir misiniz? Hele bir de yanmışsa ve nasıl davranacağınızı bilmezseniz, ayak parmaklarınız ve hatta bilekten kesilmesiyle yüz yüze kalmanız kesin olursa kahrolup hayıflanmanız...
İKİ IRMAĞIN ÖYKÜSÜ
Çiğ damlaları düşer kirpiklerine
Gün uyanır geceden
Uyanır gözlerine
Kollarının arasından
Bir çiğ damlası düşer gözlerine
NECMİYE ALPAY VE ASLI ERDOĞAN'A
Bu saçmalıklar çağının kederi
yüreğine bulaşmasın
bu gülümseyişle söyle kelimeleri
varsın kimselere bulaşmasın
Erol Zavar
***
ve yine Zavar'dan gelen yeni bir şiir
DÜŞ KIYAMET
Gözlerin düşüyor aklıma
bir bahardır başlıyor yüreğimde
kuşlar çoğalıyor
iklim başkalaşıyor
sonra sonrası
düş kıyamet
adını söylüyorum
kuşların uçmadığı zamanlarda
Yüreğimde bir kuş kanatlanıyor
var mısın bir aşka
"İçeriden dışarıya aydınlık!
Tıp Fakültesi öğrencisiyken okulu bırakıp, devrimci düşünce ve eylemleri seçen ve bundan dolayı müebbet hapis alan Adnan Öztel; “Sorgu” yapıtında günümüz solunu, Aydınlanma, Gerçekçilik ışığında sorgulayıp, solun hatalarını, eksiklerini göstermiştir. Türkiye Solunun aydınlanma ve sanat kavrayışına katkıda bulunacak bir yapıt, gerçekçi yapıtlar için yola çıkacaklara kılavuz niteliğindedir. "
İnsancıl Yayınevi
İLLE DE ŞİİR
“ Önce şiirde sevdim kavgayı /Özgürlüğü kelime kelime şiirde. /Mısra mısra sevdim yaşamayı, /Öfkeyi de sevinci de… /Senin ışıklı günlerin, /Benim iyimser dostlarım /Hepsi hepsi şiirde…” (Rıfat Ilgaz)
Saat şu an sabahın 07:16’sı. Elimi yüzümü yıkadıktan sonra semaverin altını açıp demliğe sekiz adet poşet çay atıp kahvaltıyı hazırladım. Her zamanki gibi sıradan bir kahvaltı. Peynir, zeytin ve domates üçlüsünü tabaklara koyduktan sonra kendimi koğuşun bahçesine bıraktım. İki üç tur volta attıktan sonra, gözlerim gökyüzüne ilişti. Durdum, sebebini bilmediğim bir şekilde gökyüzünü izlemeye başladım. Üç renk gördüm: Mavi, beyaz ve griydi. Bulutlar oldukça kabarıktı, ilginçti; ilk defa gökyüzünü bu kadar detaylı inceliyordum. Sonra “Vay be!” dedim kendi kendime.
"Size anlatmaya çalıştığım bu hikaye, Ermeni halkının, kanayan yarasının sargı bezleri üzerinde görünen küçük kan damlacıkları. Kim bilir bilmediğimiz ne kadar çok derin yaralar var! Bu insanların yaşadıkları acılara, baskılara nasıl sessiz kalabilirdik ki?"
Berrin Bostan
Kadın Kapalı Cezaevi 6.Koğuş
Tekirdağ Cezaevi tutsaklarınca elle yazılıp mektuplarla dağıtılan Ümüş Eylül Kültür-Sanat dergisinin Ekim-Kasım-Aralık 2016 tarihli 21. sayısı elimize ulaştı. Şu bağlantılardan e-dergi biçimine erişebilirsiniz:
https://drive.google.com/file/d/0B0Oa5QdookmlV3ZGSlFYZnhFVDg/view
Ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum Hasan Şahingöz, tek kişilik hücresinde yıllardan beri Görülmüştür Ekibi'nin e dergi yaptığı Ümüş Eylül'ü çıkarıyor.
Bu gün de elimize yeni şiir kitabı "Ümüş Sustu Konuşmaz Diyorlar" ulaştı.
isteme adresi:
Hasan Şahingöz
1 Nolu F Tipi Hapishane
C tek 55
TEKİRDAĞ